یکی از محصولات غذایی مهم و در جهان، سیب زمینی است. سیب زمینی سومین رتبه مصرف را در کل کشورها پس از برنج و گندم دارد. بیش از یک میلیارد نفر در سراسر جهان سیب‌زمینی می‌خورند و کل تولید محصول جهانی بیش از 300 میلیون تن است. در این مطلب بیشتر با انواع سیب‌زمینی آشنا شوید.
گونه های سیب زمینی
بیش از 4000 نوع سیب زمینی بومی وجود دارد که بیشتر در آند یافت میشود و در اندازه‌های و شکل‌های مختلف بوده و بیش از 180 گونه آن وحشی هستند. گرچه آن‌ها برای خوردن خیلی تلخ اند، اما تنوع زیستی مهم آن‌ها شامل مقاومت طبیعی در برابر آفات، بیماری‌ها و شرایط آب و هوایی است. سیب‌زمینی به‌صورت رویشی تکثیر میشود، به این معنی که گیاه جدیدی می‌تواند از یک یا قطعه ای سیب زمینی، به نام “دانه” رشد کند. گیاه جدید 5-20 غده جدید تولید کرده که کلون‌های ژنتیکی گیاه دانه مادر خواهد بود. از اوایل دهه 1960، تولید این محصول به‌سرعت بر سایر محصولات غذایی در کشورهای در حال توسعه بیشتر شد. در حال حاضر، بیش از نیمی از تولید جهانی در کشورهای در حال توسعه انجام میشود. ایران بعد از چین، هند و بنگلادش رتبه 12 تولیدکننده سیب زمینی در جهان و چهارمین کشور بزرگ آسیا را دارد.
انواع ٰسیب زمینی
همان‌گونه که پیش‌تر گفته شد گستره‌ی وسیعی از انواع مختلف سیب زمینی وجود دارد. در اینجا چند نمونه از آن‌ها را توضیح می‌دهیم.
سیب زمینی قرمز
پوست این نوع ،همان‌گونه که از نام آن نیز مشخص است، به دلیل حضور آنتوسیانین قرمز رنگ بوده اما درون اش سفید رنگ است. آنتوسیانین نوعی آنتی‌اکسیدان است که منجر به کاهش کلسترول خون میشود و از بدن در برابر رادیکال‌های آزاد محافظت می‌کند. هم‌چنین، آن ها منبع خوبی از ویتامین B6 است. فاقد چربی، سدیم و کلسترول بوده و منبع بسیار خوبی از پتاسیم هستند (حتی بیشتر از یک موز!). سیب زمینی قرمز دارای بافت نشاسته‌ای و بیشتر دارای موم است. بنابراین استفاده از آن‌ها در سالاد، سوپ به‌صورت بو داده یا آب پز انتخاب مناسبی است. آن ها پوستی نازک دارند که می‌توانند و باید روی آن‌ها باقی بمانند.
سیب زمینی قهوه‌ای
سیب زمینی قهوه‌ای ظاهری کشیده دارد و دارای مقدار نشاسته‌ای زیاد بوده و برای پختن و سرخ کردن بسیار مناسب است. این نوع در ایالات‌متحده به سیب زمینی آیداهو نیز معروف است و از محبوب‌ترین نوع سیب‌زمینی‌ها است. هم‌چنین دارای پوست خشن و چشمه‌ای بی‌شماری است و می‌تواند اندازه‌ی بزرگی داشته باشد. مقدار نشاسته در آن زیاد بوده و این امر باعث میشود که برای پخت، به‌صورت آب‌پز و سرخ‌کرده مناسب باشد. دو نوع رایج از این نوع شناخته‌شده که محبوب‌ترین آن Russet Burbank است که دارای شکلی مستطیل و پوستی متوسط است که به رنگ قهوه‌ای روشن است. نوع دیگر آن Russet Norkotah است. که مستطیلی شکل بوده و ظاهری جذاب‌تر نسبت به Russet Burbank دارد. به‌طورکلی، سیب‌زمینی قهوه‌ای در طول سال در دسترس است.
سیب زمینی شیرین
خاستگاه این نوع آمریکای جنوبی است و برخلاف انواع دیگر که به‌عنوان گیاهی غده‌ای در نظر گرفته میشود، سیب زمینی شیرین در گروه گیاهان ریشه‌ای قرار دارد. این نوع، نرم و خامه‌ای مانند است و ماده‌ی اولیه برای انواع پای‌ها است به‌گونه‌ای که برخی از افراد تصور می‌کنند این سیب‌زمینی فقط برای دسر کاربرد دارد و منبع غنی ویتامین A است. به دلیل رنگ نارنجی، به‌طور طبیعی دارای ویتامین B5، ریبوفلاوین، نیاسین، تیامین و کاروتنوئید است.
این سیب زمینی نه‌تنها شامل مواد مغذی بسیاری است، بلکه دارای مزایای دارویی نیز میباشد. هم‌چنین، دارای خواص ضدالتهابی، ضد دیابت و ضد سرطان بوده و سرشار از فیبر است و سیستم گوارشی سالم را تقویت می‌کند. بیشتر تحقیقات تاکنون بر روی حیوانات انجام شده است، اما به نظر می‌رسد که مقدار زیاد فیتواسترول آن اثر محافظتی بر روی سیستم هضم دارد و ممکن است در پیشگیری و مدیریت زخم‌های اثنی عشر و معده از جمله موارد مهم باشد بیشتر سیب زمینی های شیرین به رنگ نارنجی هستند اما برخی دیگر نیز به رنگ‌های بنفش، زرد، سفید، صورتی و قرمز وجود دارند.
سیب زمینی استانبولی
نوع استانبولی، اندازه‌ای کوچک و حالتی کشیده دارد. رنگ پوست آن‌ها قرمز، نارنجی و بنفش است و نسبت به دیگر سیب‌زمینی‌ها گران‌قیمت‌تر است. این نوع سیب زمینی منبع غنی از ویتامین B6 که به آن پیریدوکسین گفته میشود، است. این ویتامین نقش مهمی در بدن بازی می‌کند مانند: تولید گلبول‌های قرمز خون، سم‌زدایی کبد و حفظ مغز و سیستم عصبی. در افراد بالای 65 سال اغلب سطح ویتامین B6 در خون پایین است ، بنابراین اطمینان از مصرف کافی در اواخر زندگی برای حفظ سلامتی ضروری است. سیب زمینی فینگرلینگ نیز غنی از ویتامین C و آنتی‌اکسیدان است که می‌تواند عملکرد ایمنی بدن را تقویت کرده و با مهاجمین و باکتری‌های خارجی مبارزه کند.
در پایان
در این مطلب فقط 4 نوع از انواع متنوع سیب‌زمینی را معرفی کردیم. با ما همراه باشید تا شما را با انواع دیگر آشنا کنیم!
