منگنز (Mn) یکی از 17 عنصر ضروری برای رشد و تولید مثل گیاه است. اگرچه مقدار کمی از این عنصر شیمیایی مورد نیاز محصولات کشاورزی است، اما مانند سایر ریز مغذی ها، این عنصر غذایی در نهایت به اندازه مواد مغذی اصلی برای رشد گیاه حیاتی است. محدوده غلظت طبیعی این عنصر غذایی در محصولات کشاورزی معمولاً از 20 تا 300 پی پی ام است وقتی غلظت این عنصر شیمیایی به کمتر از 15 تا 20 پی پی ام می رسد، کمبود آن قابل توجه خواهد بود. (جدول 1).
| تاثیرگذاری | مقدار منگنز پی پی ام | محصول |
|---|---|---|
| متوسط | ۳۰-۱۵۰ | ذرت |
| بالا | ۲۰-۱۰۰ | سویا |
| متوسط | ۳۰-۱۰۰ | یونجه |
| بالا | ۲۰-۲۰۰ | گندم |
| بالا | ۳۰-۱۵۰ | چغندر قند |
| کم | ۲۵-۳۵۰ | پنبه |
| متوسط | ۳۰-۲۰۰ | سیب زمینی |
جدول 1 میزان کفایت منگنز برای برخی محصولات زراعی
تاثیر وجود منگنز در رشد گیاهان
این عنصر شیمیایی به شکل منگنز 2+ و به صورت کمپلکس آلی توسط گیاهان جذب می شود. ریشه های گیاهان ترشحاتی مانند اسیدهای آلی با وزن مولکولی کم آزاد می کنند، که به جذب این عنصر غذایی در خاک کمک خواهد کرد. این عنصر غذایی در گیاهان بیشتر به عنوان یک فعال کننده در آنزیم سیستمی عمل می کند، اما همچنین جزء آنزیم های خاصی است. برای واکنش های فتوسنتز ضروری است و در تکامل اکسیژن در فتوسنتز نقش دارد. سنتز لیگنین که به دیواره های سلولی استحکام و سفتی می افزاید، به منگنز وابسته است. این عنصر غذایی همچنین برای رشد ریشه گیاهان ضروری است.
منگنز در خاک کشاورزی
پوسته زمین شامل حدود 0.11 درصد منگنز است. کل منگنز در خاک کشاورزی معمولاً بین 20 تا 3000 پی پی ام متغیر است. اما تنها کسری از این کل در دسترس گیاه است. در متداول ترین شکل این عنصر غذایی در محلول خاک، منگنز 2+ است. که اغلب بصورت کمپلکس شده توسط ترکیبات آلی وجود دارد. غلظت منگنز 2+ در محلول خاک بسیار وابسته به pH است. با افزایش سطح pH حدود 100 برابر کاهش می یابد. بنابراین، این عنصر غذایی قابل دسترس گیاه با کاهش pH خاک افزایش می‌یابد. بنابراین احتمال بروز کمبود در خاک‌های قلیایی بیشتر است. از طرف دیگر اگر pH خاک خیلی کم شود، کمتر از (<5)، این عنصر شیمیایی می تواند برای محصولات حساس سمی باشد. کمبود این عنصر غذایی بصورت محصول اغلب در خاک‌هایی با pH بالا (قلیایی) و در خاک‌هایی که به‌طور طبیعی منگنز کمی دارند، رخ می‌دهد. کمبودها همچنین ممکن است در خاک های کشاورزی با مواد آلی بالا مانند پیت و ماک که به تشکیل کلات های منگنز کمک می‌کنند، مشکل‌ساز باشد. همچنین باید توجه داشت که سطوح بالای مس (مس)، آهن (آهن) یا روی (روی) ممکن است جذب منگنز 2+ را کاهش دهد.
خرید کود سولفات منگنز
در سامانه تموک بیزینس می توانید با تولید کنندگان انواع کودهای کشاورزی در تماس مستقیم باشید و با استعلام قیمت کود سولفات منگنز از آنها، بهترین گزینه را از نظر قیمت و درجه خلوص انتخاب کنید. کافیست به سامانه تموک بیزینس به مراجعه کنید.
علائم کمبود منگنز
این عنصر غذایی مانند بسیاری از ریزمغذی های دیگر در گیاهان بی حرکت است. به معنای این که کمبود علائم، ابتدا از زمان شروع گیاه روی برگهای جوان ظاهر می شود. برخی از محصولات نسبت به سایرین بیشتر مستعد کمبود این عنصر غذایی هستند. محصولات حساس شامل سویا، دانه های کوچک، بادام زمینی، کدو سبز، پیاز، نخود، تربچه و لوبیا شامل این دسته میشوند.که در ادامه به بررسی آنها خواهیم پرداخت.
سویا
برگ های بالایی ابتدا بین رگبرگ ها کلروتیک می شوند در حالی که رگ ها سبز می مانند. برگهای جدیدتر ابتدا سبز کم رنگ شده و سپس زرد کم رنگ با تشدید کمبود در نواحی مختلف، به رنگ های قهوه ای و مناطق مرده ظاهر می شود.
ذرت
گیاهان با ساقه های کوتاه و نازک، برگ های سبز کم رنگ تا زرد و ناقص به نظر می رسند. اگر کمبود تشدید شود، برگ‌ها زرد کم‌رنگ میشوند و لکه‌های سفید در نواحی کلروتیک بین رگ‌ها ظاهر میشوند. علائم ابتدا روی برگ های جوان ظاهر می شود.
پنبه
ابتدا برگهای جوانتر تحت تأثیر قرار می گیرند. آنها به شکل فنجانی و به رنگ خاکستری مایل به زرد یا خاکستری درمی آیند. یا متمایل به قرمز با رگه های سبز تبدیل می شوند. این عنصر غذایی بیش از حد در خاک کشاورزی با pH پایین، می تواند برای محصولات سمی باشد. این وضعیت به عنوان برگ چین و چروک نامیده می شود
پیاز
یکی از گیاهان سبزی که بیشترین حساسیت را به به این محلول شیمیایی دارد، پیاز است. برگهای بیرونی کلروز بین رگبرگی راه راه را نشان می دهند. و دچار سوختگی نوک با نکروز پیشرونده می شود. از علايم آن عدم رشد گیاهان و تاخیر در تبدیل به گل میباشد.
کود دهی با سولفات منگنز
سولفات منگنز (MnSO4) رایج ترین منبع کود این عنصر غذایی است. این کود بصورت محلول در آب است. و برای استفاده در خاک یا محلول پاشی مناسب میباشد. چندین منبع دیگر کود این عنصر شیمیایی از جمله کلات ها، کلریدها، اکسیدها و اکسی سولفات ها نیز وجود دارد (جدول 2).
| درصد میزان منگنز | فرمول شیمیایی | منبع |
|---|---|---|
| ۲۶-۲۸ | MnSO4 ·3H2 O | سولفات منگنز |
| ۱۷ | MnCl2 | کلراید منگنز |
| ۳۱ | MnCO3 | کربنات منگنز |
| ۶۳ | MnO2 | اکسید منگنز |
| ۴۱-۶۸ | MnO | اکسید منگنز |
| ۱۲ | MnEDTA | کلات منگنز |
تامین کنندگان انواع کود شیمیایی در سامانه تموک
خرید و فروش عنصر غذایی منگنز در فروشگاه های اینترنتی میتواند برای تأمین کنندگان و همچنین خریداران چالش برانگیز باشد. سامانه تموک با هدف معرفی عرضه کنندگان و تقاضا دهندگان به یکدیگر، این امکان را برای خرید و فروش منگنز فراهم کرده است. شما می توانید این محصول را از سامانه تموک بطور مستقیم از تولید کننده سفارش بدهید. بدلیل نوسانات قیمتی برای اطلاع از قیمت روز این محصولات در سامانه تموک می توانید با تولید کننده از روش‌های مختلف ارتباطی در تماس باشید.
محلول کود منگنز در خاک
کود منگنز را می توان در خاک پخش کرد و یا به صورت محلول پاشی اعمال کرد. نرخ کاربرد این عنصر غذایی در محصولات کشاورزی به شدت به روش کاربرد آن بستگی دارد. در خاک با pH بالا، از آنجایی که این عنصر غذایی به سرعت در حالت قلیایی نامحلول می شود. در این نوع خاک ها، تماس این عنصر غذایی به خاک را به حداقل می رساند، بنابراین واکنش خاک – منگنز به تاخیر می افتد. همچنین، استفاده از این عنصر شیمیایی با کودهای اسیدی (به عنوان مثال،S عنصری و آمونیوم N) ممکن است به طولانی‌تر شدن تماس، به قلیایی شدن خاک کمک کند.
کود منگنز به شکل محلول پاشی
کودهای منگنز محلول در آب منابع خوبی از این عنصر غذایی برای خاک یا شاخ و برگ هستند. اما حلالیت محدود منابع این عنصر غذایی (مانند اکسیدها یا اکسی سولفات ها) فقط باید برای در ترکیب ها، زمانی که اندازه ذرات خاک به کمتر از 0.1 تا 0.15 می رسد، به خاک افزوده شوند. با بکار بردن کلات منگنز در خاک، باید توجه داشت که ویژگی کیلاسیون ممکن است کوتاه مدت باشد. زیرا عامل کیلیت میتواند به سرعت کلات های آهن پایدارتر (Fe3+) را در خاک ایجاد کند. به همین دلیل است که برخی استفاده از MnSO4 را در خاک پیشنهاد می کنند.
محلول پاشی در صورت کمبود این عنصر شیمیایی باید فوراً انجام شود. این کمبود با علائم بر روی گیاهان ظاهر می شود و اگر دوباره ظاهر شوند، باید از مخلوط کردن این عنصر شیمایی با کودهای حاوی گلایفوسیت اجتناب شود. زیرا این دو می توانند کمپلکس های نامطلوب را تشکیل دهد.
واکنش محصولات کشاورزی به منگنز
از واکنش های محصولات کشاورزی به این عنصر شیمیایی میتوان به فعال سازی آنزیم ها در گیاه اشاره کرد. همانطور که اشاره شد عواملی مانند pH بالا، آهکی بودن خاک زمین کشاورزی، قلیایی بودن و کمبود مواد آلی در خاک، منگنز را در خاک از بین برده و تاثیر زیادی بر کیفیت محصولات کشاورزی میشود. محلول پاشی MnSO4 به طور مداوم، مؤثرترین روش برای اصلاح کمبود این عنصر غذایی در گیاهان است.
در تصویر زیر تفاوت منگنز در خاک و روی برگ را می توان به وضوح مشاهده کرد. که تاثیر دو بار محلول پاشی بر روی برگ تاثیر به مراتب بیشتری از استفاده در خاک دارد.
تصویر زیر بخوبی نحوه استفاده کود ها در مقابل استفاده این عنصر غذایی بصورت محلول پاشی را نشان می دهد. و اینکه محلول پاشی می تواند نتیجه به مراتب بهتری را بهمراه داشته باشد. در سامانه تموک انواع کودهای کشاورزی عرضه شده است.
