فرمولاسیون مواد شوینده معمولاً شامل ترکیبی از چندین جزء مختلف است که هر کدام نقش خاصی در بهبود عملکرد و کارایی محصول نهایی دارند. یک فرمولاسیون پایه برای یک شوینده خانگی میتواند شامل موارد زیر باشد:
اجزاء اصلی فرمولاسیون شوینده
1. سورفکتانتها (مواد فعال سطحی):
سورفکتانتهای آنیونی: مانند سدیم لوریل سولفات (SLS) یا سدیم لوریل اتر سولفات (SLES)، که به کاهش کشش سطحی آب و از بین بردن چربیها کمک میکنند.
سورفکتانتهای غیریونی: مانند الکل اتوکسیلاتها، که به بهبود کارایی شستشو در آب سخت کمک میکنند.
2. سازندهها (Builders):
سدیم تری پلی فسفات (STPP): برای جلوگیری از رسوب مواد معدنی و بهبود کارایی سورفکتانتها.
سیلیکات سدیم: برای افزایش قلیایی بودن محلول، پراکندهسازی ذرات و جلوگیری از خوردگی.
3. عوامل قلیایی:
هیدروکسید سدیم یا
کربنات سدیم: برای تنظیم pH و بهبود قدرت تمیزکنندگی.
4. مواد ضد رسوب:
پلی کربوکسیلاتها: برای جلوگیری از رسوب مواد معدنی روی سطوح.
5. عوامل ضد میکروبی:
ترکیبات آمونیوم چهارتایی یا
فنوکسیاتانول: برای ضدعفونی و کاهش باکتریها و میکروبها.
6. آنزیمها:
پروتئازها، آمیلازها و لیپازها: برای تجزیه پروتئینها، نشاسته و چربیها.
7. مواد نگهدارنده:
متیل ایزوتیازولینون یا
بنزوات سدیم: برای جلوگیری از رشد میکروبها در محصول.
8. عطر و رنگ:
برای بهبود ظاهر و بوی محصول.
مثال از یک فرمولاسیون پایه شوینده ظرف
سورفکتانت آنیونی (SLES): 15-20%
سورفکتانت غیریونی (الکل اتوکسیلات): 5-10%
سدیم تری پلی فسفات (STPP): 5-10%
سیلیکات سدیم: 3-5%
کربنات سدیم: 2-5%
آنزیمها: 1-3%
عطر: 0.5-1%
مواد نگهدارنده: 0.1-0.5%
آب: تا 70%
نکات مهم در فرمولاسیون
پایداری شیمیایی: اجزاء باید با یکدیگر سازگار باشند و در طول مدت نگهداری محصول پایداری خود را حفظ کنند.
ایمنی: مواد مورد استفاده باید ایمن باشند و برای مصرفکننده و محیط زیست مشکلی ایجاد نکنند.
هزینه: مواد باید مقرون به صرفه باشند تا محصول نهایی اقتصادی باشد. این یک نمونه کلی از فرمولاسیون مواد شوینده است و میتواند بسته به نیازهای خاص محصول و بازار تغییر کند. برای تولید صنعتی، انجام آزمایشها و بهینهسازیهای دقیق ضروری است.
همچنین در فرمولاسیون پودرهای شوینده شامل ترکیبی از اجزاء مختلف است که هر کدام نقش خاصی در بهبود عملکرد و کارایی محصول نهایی دارند. یک فرمولاسیون پایه برای پودر شوینده خانگی میتواند شامل موارد زیر باشد:
اجزاء اصلی فرمولاسیون پودر شوینده
1. انواع سورفکتانتها (مواد فعال سطحی):
سورفکتانتهای آنیونی: مانند سدیم دودسیل بنزن سولفونات (SDBS) یا الکل سولفاتها، که به کاهش کشش سطحی آب و از بین بردن چربیها کمک میکنند.
سورفکتانتهای غیریونی: مانند الکل اتوکسیلاتها، که به بهبود کارایی شستشو در آب سخت کمک میکنند.
2. سازندهها (Builders):
کربنات سدیم: برای تنظیم pH و افزایش قلیایی بودن محلول.
سدیم سیلیکات: برای جلوگیری از خوردگی و کمک به پراکندهسازی ذرات.
فسفات سدیم: برای نرم کردن آب و بهبود عملکرد سورفکتانتها.
زئولیتها: برای جذب یونهای کلسیم و منیزیم و جلوگیری از سختی آب.
3. عوامل ضد رسوب:
پلی کربوکسیلاتها: برای جلوگیری از رسوب مواد معدنی روی سطوح.
4. عوامل سفید کننده:
پربورات سدیم یا
پراکربنات سدیم: برای سفید کردن و ضدعفونی کردن.
5. آنزیمها:
پروتئازها، آمیلازها و لیپازها: برای تجزیه پروتئینها، نشاسته و چربیها.
6. عطر و رنگ:
برای بهبود ظاهر و بوی محصول.
7. مواد ضد کلوخه:
سیلیکاتها یا
سولفاتها: برای جلوگیری از چسبیدن ذرات پودر به هم.
مثال از یک فرمولاسیون پایه پودر شوینده
سورفکتانتهای آنیونی (SDBS): 5-15%
سورفکتانتهای غیریونی (الکل اتوکسیلات): 1-5%
کربنات سدیم: 15-30%
سدیم سیلیکات: 5-15%
فسفات سدیم: 5-10%
زئولیتها: 15-30%
پلی کربوکسیلاتها: 1-5%
پربورات سدیم یا پراکربنات سدیم: 10-15%
آنزیمها: 1-2%
عطر: 0.2-1%
مواد ضد کلوخه: 1-3%
نگهدارنده: 0.1-0.5%
پرکننده (مانند سدیم سولفات): تا 70%
نکات مهم در فرمولاسیون
پایداری شیمیایی: اجزاء باید با یکدیگر سازگار باشند و در طول مدت نگهداری محصول پایداری خود را حفظ کنند.
ایمنی: مواد مورد استفاده باید ایمن باشند و برای مصرفکننده و محیط زیست مشکلی ایجاد نکنند.
هزینه: مواد باید مقرون به صرفه باشند تا محصول نهایی اقتصادی باشد.
کف کنترل شده: برخی فرمولاسیونها نیاز به عوامل ضد کف دارند تا از تولید کف بیش از حد جلوگیری کنند.
این یک نمونه کلی از فرمولاسیون پودر شوینده است و میتواند بسته به نیازهای خاص محصول و بازار تغییر کند. برای تولید صنعتی، انجام آزمایشها و بهینهسازیهای دقیق ضروری است.
