اتیلن دی آمین تترا استیک اسید (EDTA) یا دی سدیم ادتات یک اسید آمینه پلی کربوکسیلیک با فرمول [CH2N(CH2CO2H)2]2 است. EDTA مولکولی است به نام عامل کیلیت. عامل کیلیت یک ماده پنجه مانند است که می تواند مولکول های دیگر را بگیرد و به آن بچسبد. این جامد سفید رنگ و محلول در آب به طور گسترده ای برای اتصال به یون های آهن و کلسیم استفاده می شود. این یون‌ها را به‌عنوان یک عامل کیل‌کننده هگزادنتات (“شش دندانه”) متصل می‌کند. EDTA برخی از انواع EDTA به کلسیم می چسبند. انواع دیگر مانند سرب به فلزات می چسبند. به صورت چند نمک، به ویژه دی سدیم EDTA، سدیم کلسیم ادتات و تترا سدیم EDTA تولید می شود. اتیلن دی آمین تترا استیک اسید (EDTA) دارویی است که در مدیریت و درمان سمیت فلزات سنگین استفاده می شود.
روش های تولید EDTA
روش اول: سنتز تک مرحله ای
امروزه EDTA در مقیاس صنعتی از اتیلن دی آمین، فرمالدهید و یک منبعی از سیانید مانند HCN یا NaCN ، تولید می شود. در اینجا دو روش سنتز آورده شده است که در هر دو ابتدا نمک سدیم EDTA تشکیل می شود و سپس به EDTA تبدیل می شود.
نمک EDTA از نیتریل تری استیک (NTA) تشکیل می شود. این روش یکی از متدهای اصلی در تولید تجاری آن است.
نمک سدیم در تترا استیک اسید
بیشتر آمونیاک تولید شده در فرایند فرار است و یا بازیابی می شود. اگرچه مقداری از آن با واکنش دهنده ها وارد واکنش شده و تولید نمک NTA می دهد. NTA یکی از شلاتورهای فلزی خوب استفاده شده در مواد شوینده می باشد.
در اسیدی شدن، EDTA نامحلول تشکیل می شود در حالی که نمک NTA در محلول باقی می ماند. تبدیل نمک به شکل اسیدی با اسیدهای کلریدریک یا سولفوریک انجام می شود.
در سامانه تموک بیزینس می توانید این محصول را با کیفیت مناسب از تولید کننده بدون واسطه سفارش دهید. به دلیل نوسانات قیمتی ارائه قیمت در این مقاله مقدور نیست. سامانه تموک این امکان را برای شما فراهم می کند که با روشهای مختلف ارتباطی با تولید کننده ارتباط برقرار کنید و از آخرین قیمت EDTA آگاه شوید.
روش دوم: سنتز دو مرحله ای سینگر
این روش امکان تولید شکل بسیار خالصی از نمک EDTA را فراهم می کند.
روش سوم: سنتز تاریخی Munz
این روشی است که در ابتدا توسط F. Munz در آلمان در سال 1935 استفاده شد. اتیلن دیامین با اسید کلرواستیک و NaOH تیمار شد. نمک EDTA تولید شده آلوده به NaCl بود. این روش دیگر به عنوان یک فرآیند تجاری استفاده نمی شود.
چرا مردم EDTA مصرف می کنند؟
EDTA گاهی توسط پزشکان برای پاکسازی فلزات سمی مانند سرب از خون تجویز می شود. پزشکان برای چندین دهه از این مولکول برای درمان مسمومیت با فلزات سنگین استفاده کرده اند.
EDTA همچنین یک عنصر در برخی از داروهای تجویزی برای مبارزه با سرطان است. سازندگان مکمل ادعا می کنند که اشکال بدون نسخه EDTA را می توان از طریق دهان مصرف کرد تا بدن را سم زدایی کند و دستگاه گوارش شما را سالم تر کند. هیچ مدرک علمی برای تایید این موضوع وجود ندارد. مطالعات اولیه نشان می‌دهد که درمان EDTA داخل وریدی تحت نظارت پزشک ممکن است به بیمارانی که دچار حمله قلبی شده‌اند، به ویژه اگر دیابت داشته‌اند، کمک کند. با این حال، برای اثبات این موضوع به مطالعات بیشتری نیاز است.
برخی از افراد برای درمان از EDTA استفاده می کنند:
- دیابت
- بیماری عروق محیطی
- بیماری آلزایمر
- بیماری قلبی
آیا می توانید EDTA را به طور طبیعی از غذاها دریافت کنید؟
EDTA یک ماده شیمیایی است که به برخی غذاها و نوشیدنی ها اضافه می شود تا به آنها کمک کند رنگ و طعم خود را حفظ کنند. به عنوان مثال، گاهی اوقات به موارد زیر اضافه می شود:
- نوشابه های گازدار
- کنسرو میوه ها و سبزیجات
- شیرین کننده های غیر مغذی
- چاشنی هایی مانند سس مایونز
- سس سالاد
خطرات مصرف EDTA چیست؟
عوامل کیلیت می توانند عوارض جانبی جدی و حتی تهدید کننده زندگی داشته باشند. یکی از جدی ترین عوارض جانبی EDTA آسیب کلیه و نارسایی کلیه است.
سایر عوارض جانبی که در بیمارانی که برخی از اشکال EDTA مصرف می کنند گزارش شده است عبارتند از:
- کم خونی
- لرز، تب یا سردرد
- لخته شدن خون در ورید
- سطوح پایین منیزیم و پتاسیم در خون
- اسهال، استفراغ یا حالت تهوع
- خستگی
- سطح غیر طبیعی کلسیم در خون
- شوک انسولین
- ضربان قلب نامنظم که می تواند شدید باشد
- فشار خون پایین
- تشنگی
- درد مفاصل
مکمل های EDTA ممکن است با داروهایی که مصرف می کنید تداخل ایجاد کند. EDTA می تواند با:
- انسولین
- کومادین (وارفارین)
EDTA همچنین می تواند با دیورتیک ها (قرص های آب) تداخل داشته باشد. ممکن است منجر به کاهش خطرناک سطح پتاسیم شود. این می تواند باعث ضربان قلب شدید و نامنظم شود. مطمئن شوید که پزشک شما از مصرف هر یک از این داروها اطلاع دارد.
علائم مصرف بیش از حد ممکن است شامل احساس سبکی سر یا غش باشد.
EDTA در عضله برای مسمومیت با سرب و آسیب مغزی مرتبط استفاده می شود. EDTA گاهی اوقات به عنوان پماد برای تحریکات پوستی تولید شده توسط فلزاتی مانند کروم، نیکل و مس استفاده می شود.
قطره های چشمی حاوی EDTA برای درمان رسوبات کلسیم در چشم استفاده می شود.
از EDTA برای بهبود پایداری برخی از محصولات دارویی، شوینده‌ها، صابون‌های مایع، شامپوها، اسپری‌های شیمیایی کشاورزی، پاک‌کننده‌های لنز تماسی و لوازم آرایشی استفاده میشود. همچنین در لوله های جمع آوری خون خاصی که توسط آزمایشگاه های پزشکی استفاده می شود، استفاده می شود.
چگونه کار می کند؟
EDTA یک ماده شیمیایی است که به مواد معدنی و فلزات (کلات) مانند کروم، آهن، سرب، جیوه، مس، آلومینیوم، نیکل، روی، کلسیم، کبالت، منگنز و منیزیم متصل و نگه می‌دارد. زمانی که آنها بسته می شوند هیچ اثری روی بدن ندارند و از بدن خارج می شوند.
