معرفی مواد پرکننده دندانی
پوسیده شدن دندان ناشی از عدم رعایت نکات بهداشتی دهان و دندان است و اگر بهموقع درمان نشود ممکن است دندان بهطور کامل از بین برود. برای ترمیم دندان باید فضای خالی ایجادشده در دندان را با مواد خاصی پر کرد. همچنین دندانهای شکسته یا ساییده شده را نیز میتوان به این روش بهبود بخشید. سوال این است چه مواد پرکنندهای برای دندان استفاده میشود؟ ویژگی آنها کدام است؟ در این مقاله قصد داریم که با مواد پرکننده دندانی آشنا شوید و معایب و مزایای هرکدام را بیان خواهیم کرد.
آمالگام
متداولترین و قدیمیترین ماده که برای پر کردن دندان از 150 سال پیش توسط دندانپزشکان مورداستفاده قرار میگرفته است، آمالگام است. آمالگام حاوی فلزات جیوه، مس، قلع، روی و نقره است.
50 درصد وزن آمالگام ناشی از حضور جیوه است زیرا جیوه فلزی است که در دمای اتاق مایع است و میتواند بهراحتی با پودر آلیاژ اتصال برقرار کند.
جیوهی به کار رفته در آمالگام عنصری است و میتواند بخار جیوه از خود آزاد کند و سلامت انسان را به خطر اندازد. از مزایای استفاده از آمالگام میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- حساسیت کمتر به رطوبت
- ارزانقیمتتر بودن نسبت به مواد پرکننده دیگر
- طول عمر بالا
- مقاومت زیاد
اگرچه این ماده مزیتهای زیادی دارد اما در کنار این مزایا، معایب آن را نیز باید در نظر گرفت مانند:
- حضور ماده سمی جیوه که تولید بخار جیوه میکند.
- رنگ متمایل به سیاه آمالگام دردندان که تطابقی با رنگ دندان ندارد.
[tie_full_img]
[/tie_full_img]
- تراشیدن بخشهای سالم دندان زیرا آمالگام معمولی به دندان نمیچسبد و لازم است بخشی سالم از دندان تراشیده شود.
- تغییر رنگ دهان ناشی از حضور آمالگام
- ایجاد حساسیت
- احتمال شکستگی و ترکخوردگی بیشتر نسبت به مواد دیگر
مواد پرکننده دندانی-کامپوزیت
کامپوزیت رزین یکی از مواد پرکننده دندانی بسیار کاربردی بهویژه در حوزه ترمیم و زیبایی است که از ترکیب ذرات سرامیکی و زمینهی پلیمری ساختهشده است. کامپوزیت دندان برای ترمیم و زیبایی دندان مانند بیلداپ دندانها، اینله و انله، بستن فاصله بین دندانها و… استفاده میشود. این مواد با حروفی مانند A3 یا B2 نامگذاری میشوند و خمیری شکل هستند. از این پرکنندهها بیشتر برای ترمیم و پر کردن دندانهای جلویی استفاده میکنند که در زیبایی فرد اثر دارد.
پر کردن دندان با کامپوزیتها به دو روش مستقیم و غیرمستقیم انجام میشود. در پر کردن مستقیم، نور آبی مواد نرم را سخت میکند و در نوع غیرمستقیم آن، باید قالبی از دندان مورد ترمیم آماده شود، ترمیم ساختهشده و با سیمانی مخصوص در جای مناسب قرار می گیرد.
از مزیتهای کامپوزیت رزینها میتوان موارد زیر را ذکر کرد:
- همرنگ بودن این ماده با دندان
[tie_full_img][/tie_full_img]
- چسبندگی خوب
- نیاز به تراشیدن اندک دندان
- ایجاد حساسیتی کمتر نسبت به آمالگام
- قابلترمیم بودن در صورت آسیب
- سفت شدن در مدت چند ثانیه
معایب این مواد نیز عبارتاند از:
- هزینهی بیشتر نسبت به آمالگام
- عملکرد ضعیفتر نسبت به آمالگام در مقابل جویدن غذا
- لکه زدن به دلیل قرار گرفتن در معرض برخی مواد غذایی مانند قهوه، چای و…
- تخریب شدن در برابر نوشیدنیهای الکلی
- زمان طولانیتر برای پر کردن دندان نسبت به آمالگام
- دوام کمتر
مواد پرکننده دندانی-طلا
اگرچه دوام و ماندگاری طلا بهعنوان پرکننده بسیار بالا است و بیش از دو دهه مقاومت از خود نشان میدهد اما تنها افراد خاصی میتوانند برای پر کردن دندان به این روش، هزینه میکنند زیرا قیمت طلا بسیار بالا است.
کاربرد متداول از طلا به شکل روکش دندان است.
از مزیتهای این ماده عبارت است از:
- مقاوم بودن در برابر جویدن
- ضدزنگ بودن
- رنگ بهتر نسبت به آمالگام
هزینهی بالا و زمان بیشتر فرآیند درمان ازجمله معایب آن محسوب میشوند.
[tie_full_img][/tie_full_img]
مواد پرکننده دندانی-سرامیک
از پرکنندههای سرامیکی زمانی استفاده میشود که قسمت وسیعی از دندان خراب یا شکسته باشد. این مواد با مادهای غلیظ شبیه چسب به نام سمان یا چسب مخصوص در داخل حفره دندانی قرار میگیرد. این مواد اغلب از پورسلین ساخته میشود.
مزیتهای این ماده پرکننده عبارت است از:
- زیبایی بخشیدن به دندان زیرا ظاهری کاملاً شبیه به مینای دندان دارد.
- دوام بالا
- مقاومت در برابر تغییر رنگ (برخلاف کامپوزیتها)
- دوام و پایداری زیاد
و معایب آن عبارتاند از هزینهی بالا که هزینهای برابر یا حتی بیشتر نسبت به طلا دارند و همچنین مدتزمان بیشتری برای ترمیم نیاز است و بیمار باید دفعات بیشتری به مطب دندانپزشک مراجعه کند.
در پایان
اگرچه آمالگامها طرفداران زیادی دارند اما به دلیل سمی بودن کمکم در حال حذف شدن هستند. همواره بررسی بر روی مواد پرکننده دندانی وجود دارد و تحقیقات زیادی بر روی آنها در حال انجام است و مواد جدید با ویژگیهای بهتر از مواد پیشین در حال معرفی به بازار هستند.
سایت و اپلیکیشن تموک فرصتی را برای تولیدکنندگان، واردکنندگان و خریداران ذر زمینه تجهیزات دندانپزشکی فراهم کرده است تا بهراحتی محصولات ارائه و خریداری شوند.