همه‌چیز درباره عطر
به‌طورکلی، رایحه‌ی خوشبویی که به مشام می‌رسد به‌عنوان عطر یا پرفیوم شناخته میشود. کلمه پرفیوم از کلمه‌ی فیوم یا دود گرفته‌شده است زیرا در گذشته‌های دور برای ایجاد بوی خوش از سوزاندن مواد خوشبو استفاده می‌کردند.
عطرها نه‌تنها به‌عنوان خوشبوکننده بلکه برای متبرک کردن مکان‌های مقدس نیز استفاده می‌شده است.
وسایل تولید و استخراج اسانس‌های خوشبو از قدمت زیادی برخورداراست و در ایران و یونان باستان کشف‌شده است.
علاوه بر آن نقاشی‌هایی از تهیه عطر توسط مصریان باستان بر روی سنگواره‌ها به‌دست‌آمده است. باگذشت زمان فناوری ساخت و تولید عطر پیشرفت کرد. اولین کتاب تخصصی درباره عطر در قرن 16 در آلمان به رشته‌ی تحریر درآمد. در اواخر قرن 19 عطرهای شیمیایی تولید شدند و امروزه عطرها و خوشبوکننده‌های زیادی در بازار در دسترس عموم قرار دارند.
عطر از چه ترکیباتی ساخته‌شده است؟
سؤالی که ممکن است برای برخی از افراد پیش بیاید این است که ” عطر چه ترکیباتی دارد؟ “.
عطر را می‌توان متشکل از سه بخش اصلی دانست: اسانس، ماده حامل و مواد افزودنی.
اسانس
اسانس در زبان فارسی به معنای عطرمایه است که از ترکیب الکل و روغن ایجادشده است زیرا برای آن‌که بتوان از اسانس استفاده کرد باید رقیق باشد.
اسانس ماده‌ای طبیعی است که معمولاً از گیاهان به دست می‌آید مانند کاج، برگ‌بو، نارنج، مورد، چتریان، نعنائیان، کاسنی و…
اسانس‌ها از مخلوط صدها ترکیب معطر تولید می‌شوند. مواد پیرامون ما، اسانس‌های مختلفی دارند. اسانس‌ها نقش مهمی در صنعت عطرسازی دارد و عطرها بدون استفاده از اسانس دوام و پایداری زیادی ندارند. به‌طورمعمول، هر چه مقدار اسانس در عطر بیشتر باشد، ماندگاری آن بیشتر است. معمولاً حدود 15 تا 25 درصد اسانس در عطرها و حدود 2 تا 5 درصد اسانس در اودکلن‌ها به‌کاربرده میشود.
اگرچه گیاهان معطر زیادی در ایران وجود دارد که می‌توان از آن‌ها برای تولید اسانس استفاده کرد اما پیشرفت چندانی در این زمینه اتفاق نیافتاده است.
در این میان، فرانسه یکی از کشورهای پیشگام در این صنعت است که عطرهایی باکیفیت بالایی تولید و به بازار عرضه می‌کند.
ماده حامل
ماده‌ی حامل، ماده‌ای است که به اسانس اضافه میشود تا آن را رقیق کند. همان‌گونه که پیش‌تر نیز بیان شد، اسانس به‌تنهایی قابل‌استفاده نیست و باید رقیق شود.
نقش اصلی ماده حامل افزایش قدرت پخش شدن عطر و به مشام رسیدن آن است. متداول‌ترین نوع حلال در صنعت عطرسازی الکل است.
همواره مقداری آب در الکل نیز وجود دارد. ترکیب الکلی برای هر عطر متفاوت است و از نوع الکل صنعتی نیست زیرابه پوست آسیب می‌رساند. الکلی که در عطرها به‌کاربرده میشود، الکل دناتوره نام دارد که به الکل عطرسازی نیز معروف است. این الکل‌ها را آسیبی به پوست نمی‌رسانند. استفاده از این حلال منجر به یکدست شدن ساختار عطر می‌گردد و بوی اضافی نیز به عطر تمی افزاید. علاوه بر آن الکل‌ها خاصیت خنک‌کنندگی دارند و هنگام تبخیر الکل خنکی ویژه‌ای به پوست می‌دهد. ترکیب الکلی عطر به شکل درصد بر روی جعبه عطرها ذکرشده است.
مواد افزودنی در عطر
در برخی موارد لازم است برای افزایش کیفیت عطرها، موادی به عطر اضافه شود که از نوع اسانس و ماده حامل نیست که به آن مواد افزودنی می‌گویند. مواد رنگی و رایحه‌های جانبی از این دسته از مواد هستند.
انواع عطرها
عطرها بر اساس قدرت پخش‌شدگی و ماندگاری به چهار دسته طبقه‌بندی می‌شوند: پرفیوم، ادوپرفیوم، ادوتویلت و اودکلن
- پرفیوم: پرفیوم یا عطر ماندگارترین نوع عطر است و بیش از 20 درصد اسانس‌های روغنی دارد. ماندگاری آن بعضاً تا 24 ساعت نیز میباشد.
این نوع عطر به دلیل غلظت بالای اسانس‌های روغنی در آن، قیمت‌های بالایی دارند.
مقدار الکل نیز در پرفیوم کمتر است و پوست را دچار حساسیت نمی‌کند. به‌طور خلاصه می‌توان گفت پرفیوم گران‌قیمت، خوشبو و با ماندگاری بالا است.
- ادوپرفیوم (EDP) : درصد مواد اسانس‌های روغنی در این نوع عطر حدود 15 تا 20 درصد است. این نوع عطرها، بوی سبک‌تر و به نسبت قیمت کمتری نسبت به پرفیوم دارند.
- ادوتویلت (EDT) : اسانس روغنی در این عطرها نیز کمتر از دوپرفیوم ها است و به حدود تقریباً 5 تا 15 درصد می‌رسد. حروف اختصاری EDT بروی بسته‌بندی یا شیشه‌ی این عطرها نوشته‌شده است. قدرت ماندگاری آن‌ها نسبت به پرفیوم خیلی کمتر بوده و حدود 4 تا 5 ساعت است. ازنظر اقتصادی این نوع عطرها ارزان‌تر و باصرفه‌تر هستند.
- ادوکلن (EDC) : اودکلن‌ها در رتبه چهارم قرار دارند و حاوی حدود ۱ تا ۵ درصد اسانس هستند و ماندگاری کمتری نسبت به دیگر عطرها دارند( حدود 2 ساعت).
درصد الکل در اودکلن‌ها زیاد است. این نوع عطرها کیفیت کمتری داشته و طبیعتاً قیمت پایین‌تری نیز دارند.
در پایان
در این مقاله توضیح داده شد که عطرها از سه بخش اصلی اسانس، ماده حامل و مواد افزودنی تشکیل‌شده است. هم‌چنین عطرها بر اساس درصد اسانس‌ها به دسته‌های مختلفی طبقه‌بندی می‌شوند که ازنظر ماندگاری، قدرت پخش بو و قیمت متفاوت هستند. امید است خواننده بتواند با توجه به اطلاعات داده‌شده، اطلاعاتی درباره عطر به دست آورده و عطر موردنظر خود را انتخاب کند.
در سایت و اپلیکشن تموک بهترین‌ها را خرید و فروش کنید!
